Əliağa Vahid - Qəzəl (Gözəllər içrə sən, ey mahiparə birdənəsən)

 

Gözəllər içrə sən, ey mahiparə birdənəsən.
Gözəllərin gözüsən, zülfüqarə birdənəsən.

Gülüzlü nazlı sənəmlər düşər qədəmlərinə,
Bu çeşmi – məst ilə qılan işarə bir dənəsən.

Sən olmasan məni hicran dəmi həlak eylər,
Şikəstə könlümə aləmdə çarə bir dənəsən.

Zəmanə əhlinə məşhursan gözəllikdə,
Bu sirr gizli deyil, aşikarə bir dənəsən.

Rəqibi qoyma yaxın vəsminə, xəyanət edər
Ki, qorxuram səni çəksin kənarə birdənəsən.

O zövqü dövləti-dünyaya vermərəm hərdən
Məni fəqirə də qılsan nəzirə bir dənəsən.

Gözəl həyatını Vahid fənaya sərf etmə,
Səni zəmanə yetirməz dübarə birdənəsən.

Əliağa Vahid - Qəzəl (Mən o şuxə güli-rəna deməyim, bəs nə deyim)

 

Mən o şuxə güli-rəna deməyim, bəs nə deyim?
Aşiqə bülbülü-şeyda deməyim, bəs nə deyim?

Min gözəl görsə gözüm, bir kərə doymaz könlüm,
Bu kiçik qətrəyə dərya deməyim, bəs nə deyim?

Mən əgər eşqidə Məcnun deyiləm bəs nəçiyəm?
Sevdiyim dilbərə Leyla deməyim, bəs nə deyim?

Çırpınır quş kimi hər zülfünü gördükcə könül,
Mən bu divanəyə rüsva deməyim, bəs nə deyim?

Gözlərin həsrətini çəkməyən aşiq yoxdur,
Sənə mən afəti-dünya deməyim, bəs nə deyim?

Bu şirinlik, bu lətafət ki, sənin var gözəlim!
Sənə güldən də mən əla deməyim, bəs nə deyim?

Eşqidən bir bu qədər söyləmək olmaz Vahid,
Mən bu məcnunluğa sevda deməyim, bəs nə deyim?

Əliağa Vahid - Qəzəl (İcazə ver, baxım ey gül, o qarə gözlərinə)

İcazə ver, baxım ey gül, o qarə gözlərinə,
Vurulmuşam, nə edim , aşikarə gözlərinə.

Qəm etmərəm, məni yüz dəfə gündə öldürəsən,
Baxanda bir də dirilləm, dübarə gözlərinə.

Camalın açma, gülüm, qorxuram görüb üzünü,
Gün olsun hüsnünə aşiq, sitarə gözlərinə.

Olaydı qismət öpəydim o nazik əllərini,
Ürəkdən eyləmişəm ixtisarə gözlərinə.

Kəməndi – ah ilə səyyadlar dalınca düşər,
Bu naz ilə əgər etsən işarə gözlərinə.

Gözüm götürməyir əğyarlar baxanda sənə,
Bir ayrı gözlə edirlər nəzarə gözlərinə .

Şikəstə Vahidə olmaz təbiblərdən əlac,
Qalıbdır indi sənin bircə çarə gözlərinə

Əliağa Vahid - Qəzəl (Nə qədər eşqimiz , ey gül , belə pünhan olacaq)

 

Nə qədər eşqimiz , ey gül , belə pünhan olacaq,
Aşikar eyləməyincə ürəyim qan olacaq?

Nə qədər gül üzünün həsrətin aşiq çəksin,
Nə zaman vəslinə bəs yetməyə imkan olacaq?

Bəs haçan rəhm edəcək bülbülü – biçarəyə gül
Nə qədər bəs o fəğirin işi əfğan olacaq?

Eşqdən başqa nə dərd olsa yenə çarəsi var,
Ayrılıq dərdinə, bilməm necə dərman olacaq?

Öz xoşumla o qarə zülfə əsir oldum özüm,
Bilmədim, xatirim eşqində pərişan olacaq.

Sən götürt məscidi zahid , bizə meyxanəni ver,
Kim bu işdə görək axırda peşiman olacaq?

Hələ Vahid , meyə meyl eyləmə , qoy gəlsin o gül,
Yarsız yerdə mey içmək bizə nöqsan olacaq.

Əliağa Vahid - Qəzəl (Bilməm bu nazənin kimin istəkli yarıdır)

 

Bilməm bu nazənin kimin istəkli yarıdır,
Ya hansı bəxtiyarilərin bəxtiyarıdır.

Açdıqca gül camalını, ellər fərəhlənir,
Guya gözəllik aləminin növbaharıdır.

Dünya bu nazənin mələyin həsrətin çəkir,
Xəlqin sevimli afəti, həm şəhriyarıdır.

Yüz dəfə yansaq eşq oduna, qorxu bilmərik,
Çünki diyarımız – bizim odlar diyarıdır.

Qan etmə, saqi, bağrımızı, badə tez gətir,
Doldur qədəhləri, gecəmiz keçdi, yarıdır.

Hər kim deyirsə sevmə bu rəna gözəlləri,
Bilmir ki, sevgi aləmi biixtiyarıdır.

Bir gün gələr mən gedərəm, xəlq söyləyər,
Biçarə Vahidin bu qəzəl, yadigarıdır.

Mehemmed Füzuli - Qəzəl (Sərvi-azad qədinlə mana yeksan görünür)

 

Sərvi-azad qədinlə mana yeksan görünür,
Nəyə sərgəştə olan baxsa, xuraman görünür.

Can görünməz desələr təndə, inanman, nişə kim,
Lütfdən hər necə baxsam təninə, can görünür.

Derəm əhvalımı cananə qılam ərz, vəli
Görə bilmən özümü, onda ki, canan görünür.

Ey deyən: səbr qıl, ah eyləmə yari görcək,
Mənə düşvardır ol, gər sənə asan görünür.

Sordum əhvalımı eşqində münəccimlərdən,
Baxdılar tale evinə, dedilər: qan görünür.

Nə kamandarsan, ey məh ki, atıb qəmzə oxun,
Yıxdığın seyddə nə zəxm, nə peykan görünür.

Bir sənəm zülfünə guya ki, veribdir könülün,
Ki Füzulinin ikən halı pərişan görünür.

Mehemmed Füzuli - Qəzəl (Hüsnün olduqca füzun, eşq əhli artıq zar olur)

 

Hüsnün olduqca füzun, eşq əhli artıq zar olur,
Hüsn nə miqdar olursa, eşq ol miqdar olur.

Cənnət üçün mən' edən aşiqləri didardən,
Bilməmiş kim, cənnəti aşiqlərin didar olur.

Eşq dərdindən olur aşiq mizaci müstəqim,
Aşiqin dərdinə timar etsələr, bimar olur.

Zahidi-xudbin nə bilsin zövqünü eşq əhlinin,
Bir əcəb meydir məhəbbət kim, içən huşyar olur.

Eşq sevdasinə sərf eylər Füzuli ömrünü,
Bilməzəm, bu xabi-qəflətdən qaçan bidar olur?

Mehemmed Füzuli - Qəzəl (Nalədəndir ney kimi avazeyi-eşqim bülənd)

 

Nalədəndir ney kimi avazeyi-eşqim bülənd,
Nalə tərkin qılmazam, neytək kəsilsəm bənd-bənd.

Qıl mədəd, ey bəxt, vər nə, kami-dil mümkün degil,
Böylə kim, ol dilrüba bidərddir, mən dərdmənd.

Dağlırdir odlu könlümdə qarası qopmamış,
Ya səbati-eşq üçün od üzrə bir neçə sipənd?

Açılır könlüm gəhi kim, giryeyi-təlxim görüb,
Açar ol gülrüx təbəssüm birlə ləli-nuşxənd.

Xaki-rahindən məni qaldıra bilməz sayətək,
Qılsa gərdun afitabın hər şüasın bir kəmənd.

Cam tut der saqiyi-gülçöhrə, zahid - tərki-cam,
Ey könül, fikr eylə gör, qansıdır tutmalı pənd.

Ey Füzuli, surəti-fəqrin qəbuli-dustdur,
Hiç dərvişi sənintək görmədim sultanpəsənd.

Mehemmed Füzuli - Qəzəl (Məni candan usandırdı, cəfadan yar usanmazmı?)

Məni candan usandırdı, cəfadan yar usanmazmı?
Fələklər yandı ahimdən, muradım şəmi yanmazmı?

Qəmu bimarinə canan dəvayi-dərd edər ehsan.
Neçin qılmaz mənə dərman, məni bimar sanmazmı?

Qəmim pünhan tutardım mən, dedilər yarə qıl rövşən
Desəm, ol bivəfa bilməm, inanarmı, inanmazmı?

Şəbi-hicran yanar canım, tökər qan çeşmi-giryanım
Oyadar xəlqi əfğanım, qara bəxtim oyanmazmı?

Güli-rüxsarinə qarşu gözümdən qanlı axar su,
Həbibim, fəsli-güldür bu, axar sular bulanmazmı?

Degildim mən sənə mail, sən etdin əqlimi zail,
Mənə tən eyləyən qafil səni görcək utanmazmı?

Füzuli rindü şeydadır, həmişə xəlqə rüsvadır,
Sorun kim, bu nə sevdadır, bu sevdadan usanmazmı?

Mehemmed Füzuli - Qəzəl (Qəd ənarəl-eşqə-lil-üşşaqi minhacəl-hüda)

Qəd ənarəl-eşqə-lil-üşşaqi minhacəl hüda!
Saliki-rahi-həqiqət eşqə eylər iqtida.

Eşqdir ol nəş’eyi-kamil kim, ondandır müdam
Meydə təşviri-hərarət, neydə tə’siri-səda.

Vadiyi-vəhdət, həqiqətdə, məqami-eşqdir
Kim, müşəxxəs olmaz ol vadidə sultandan gəda.

Eyləməz xəlvətsərayi-sirri-vəhdət məhrəmi,
Aşiqi mə’şuqdən, mə’şuqi aşiqdən cüda.

Ey ki, əhli-eşqə söylərsən: məlamət tərkin et!
Söylə kim, mümkünmüdür təğyiri-təqdiri-Xuda?

Eşq kilki çəkdi xət hərfi-vücudi-aşiqə
Kim, ola sabit həq isbatında nəfyi-maəda.

Ey Füzuli, intihasız zövq buldun eşqdən,
Böylədir hər iş ki, Həqq adilə qılsan ibtida.

1.  Eşq aşiqlər üçün hidayət yolunu işıqlandırdı.
2.  Burda işıqlandırmaq deyilərkən xarici işıqdan və ya Günəş işığı kimi bir işıq nəzərdə tutulmur. Burda daxili nur daha dəqiq desək "Tohid işığı" nəzərdə tutulur.
3.  Təsəvvür edin ki, bir kişi tövləsində inək saxlayır. Və hər gecə gedib inəyinə sığal çəkir. Bir gün bir canavar gəlir, inəyi yeyir, və dərsini üstünə ataraq özünü inəyin yerinə qoyur. Kişi gecə yenə gəlir. Və sığal çəkir. Təbii ki, anlamır canavar olduğunu. Burda kişiyə "tohid işığı" gərəkdir. Çünki, istər kiçik fənər qədər, istərsə də Günəş qədər işıq da olsa kişi dərinin içini yəni daxili görməyəcək. O bunu yalnız daxili gözlə görə bilər. Bu isə "Tohid işığı adlanır"
4. Həqiqət yolunun yolçuları eşqə iqtida(itaət, təqlid) eylər.
5.  Hər kim ki, o Tohid işığıyla hərəkət edər, onlar eşqə iqtida eylər, boyun bükər, ibadət eylərlər.
6. Təbii ki, burda qıza-qoza olan eşqlərdən yox, həqiqi və daimi olan Allaha olan eşqdən danışılır.
7. Yeni, daha böyük həyatın nişanəsi eşqdir ki, ondandır daim olan...
8. Məhz o eşqdir insanı başqa, daha kamil bir həyata aparan.
9. Meydə təşvişli hərarət, neydə isə səs-sədada olan təsir.
10. Hansı ki, daimi olan meydə, içkidə
     hərarət, və neydə olan səs-səda da ondandır.(Təbii ki, işlənən mey və ney sözləri məcazi mənadadır. Və hər birinin ürfani izahı var)
11.  Vəhdət(birlik) məqamı, həqiqətdə əsl eşqin özüdür, məqamıdır
12.  Birlik məqamı, Yarla(Allahla) olan birlik məqamı məhz həqiqi eşqin özüdür.
13.  (Birlik məqamı deyilərkən Ələst aləmi və ya Axirət və ya Namaz ümumi desək vəslə işarədir.)
14.  Hansı ki, o vadidə sultanla gəda arasında heç bir fərq yoxdur
15.  Hansı ki, bu vəhdət məqamlarının heç birində sultanla gəda arasında fərq yoxdur. Bu məkanlarda hamı Vahid Allah qarşısında quldur.
16.  Xəlvət vəhdətin və ya eşqin sirri aşiqi məşuqundan, məşuqu aşiqdən ayrı etməz
17.  Ey o adam ki, eşq əhlinə danlaq edirsən
18.  Söylə, heç Xudanın təqdirini(əmrini, buyurduğunu) dəyişmək mümkündür mü?
19.  Eşq qələmi aşiqin mövcudluğunun hərfinin üstündən xətt çəkdi(Məhv etdi)
20.  Həmin eşq, digər bütün eşqlərin aşqilərinin eşqinin üstündən xətt çəkdi, məhv etdi.
21.  Kim ki, Həqq isbatında Allahdan başqa yar olmadığı isbat olsun
22.  Ey Füzuli, bu eşqdən sonsuz həzz, zövq aldın
23.  Adil Haqqın ismiylə başlanılan hər iş belədir.
24.  Məhəmməd Peyğəmbər: "Bismillahla başlayan hər iş xeyirlə bitər"