Ali Şir Nevai - Gazel (İstemem könglümni iylerde hayâl ol mâhını)

İstemem könglümni iylerde hayâl ol mâhını
Kim tahayyül birle seyr eyler n’iter hem-râhını

Fuzuli - Gazel (Çünkim gözüme gelmedi hergîz hayâl-i hâb)

 

Çünkim gözüme gelmedi hergîz hayâl-i hâb
Sâkî getir piyâle vü doldur şârâb-i nâb

Fursat durur bu gece gelin içelim meyi
Şem ile mutrib ü ben (ü) sâki-i müşg-nâb

Ma’mûr tut neşât ile cam (can) meskenin müdâm
Nice nice bu dehr eder hâneler harâb

Zerrâk zâhidin içelim kanını sabûh
Mahrûm sofînin kılalım bağrını kebâb

Hergîz zamâne kimseyi hoşnûd kılmadı
Her fikr nâ-muvâkıf (u) her Fi’l nâ-sevâb

Zâyi’ geçirme fursatını ağla her nefes
Bu ömr-i nâzenin çu bilirsin kılar sitâb

Gel ey harîf şimdi nasihat kabul kıl
Cevr eyleme Fuzûlî’ye hâcet değil itâb

(Mef û lü fâ i lâ tü me fâ î lü fâ i lün)

Şeyh Galib - Şarkı (Fâriğ olmam eylesen yüz bin cefâ sevdim seni)

Fâriğ olmam eylesen yüz bin cefâ sevdim seni
Böyle yazmış alnıma kilk-i kazâ sevdim seni
Ben bu sözden dönmezem devr eyledikçe nüh felek
Şâhid olsun aşkıma arz u semâ sevdim seni

Fuzuli - Leyli vü Mecnun (Mesnevi)

Fuzûlî, Destan-ı Leyli ve Mecnun'u 1535-1536 yılları arasında yazmıştır.

Bu Hazret-i İzzetden izhâr-ı hamd ile istimdâd-ı husûl-i metâlibdür ve Âsâr-ı şükr ile istid'â-yı setr-i Meâyibdür

1. Elhamdü li-vâhib'il-mekârim, Ve'ş-şükrü li-sahibi'l-merâhim
2. Veh've'l-ezeliyyü fi'l-bidâye, Veh've'l-ebediyyü fi'n-nihâye
3. Kad şâa bi-sun'ihi beyâneh, Mâ a'zamu fi'l-bakâi şâneh
4. Sübhânallah zihî hudâvend, Bî-şibh u şerîk u misl u mânend
5. Meşşâta-i nev arûs-i âlem, Gevher-keş-i silk-i nesl-i Âdem

Fuzuli - Gazel - 22 (Şerbet-i lâ’lin ki derler çeşme-i hayvân ana)

 

Şerbet-i lâ’lin ki derler Çeşme-i Hayvân ana
Ol verir can dem-be-dem uşşâka vü ben cân ana

Oklarından kim diken tek sancılıptır her taraf
Gül-benidir Ham kadîm her gonce bir peykân ana

Hâl ü hattır bilmem ol âyine-i ruhsârda
Ya gözümden aks salmış merdüm ü müjgân ana

Tutma ey kan dem-be-dem tuğyân edip ten çâkini
Koy bu manzardan demi nezzâre kılsın cân ana

Bahre lü’lü’ dişlerin vasfın meğer söyler sabâ
Kim kulak tutmuş sadef içre dür-i galtân ana

Gönlüme salmış hatın zevkin felek kanun duzup
Tıfl tek kim okudurlar zecr ile Kur’ân ana

Ey Fuzûlî ol sanem efgânına rahm eylemez
Taşa benzer bağrı te’sir eylemez efgân ana

Zahirüddin Muhammed Babür - Gazel (Köñülge boldi 'acayib belâ kara saçıñ)

Köñülge boldi 'acayib belâ kara saçıñ

Şikeste koñlüme irmiş kara belâ saçıñ 

Başımga çıkdı bütün reşkdin kara saç dik 

Ayakka tüşkeli iy serv-i nâz ta saçıñ

Müyesser oldı cünûn mülki iy cünûn ehli 

Nisar-i eşkni imdi bu kün manga saçıñ

Saçıñ şikestide bardur şikeste koñüller 

Koñüller açılur açılsa ol kara saçıñ 

Açıldı köñli çü açtıñ saçıñni Babürniñ

Ne ayb eger dise dil-bend ü dil-güşâ saçıñ

Fuzuli - Gazel - 80 (Âh eylediğüm serv-i hırâmânun içündür)

  

Âh eylediğüm serv-i hırâmânun içündür
Kan ağladığum gonce-i handânun içündür

Ser-geşteliğüm kâkül-i müşgînün ucundan
Âşüfteliğüm zülf-i perişânun içündür

Bîmâr tenüm nerkis-i mestün eleminden
Hûnin ciğerüm lâ’l-i dür-efşânun içündür

Yakdum tenümi vasl güni şem’ tek ammâ
Bil kim bu tedârük şeb-i hicrânun içündür

Kurtarmağa yağma-yi gamundan dil ü cânı
Sa’yim nazar-i nerkis-i fettânun içündür

Can ver gönül ol gamzeye kim bunca zamandur
Cân içre seni sakladığum anun içündür

Vâ’iz bize dün dûzahı vasfetdi Fuzûlî
Ol vasf senün külbe-i ahzânun içündür

Fuzuli - Gazel - 67 (Yanan aşk âteşine âteş-i düzahtan iymindir)

 

Yanan aşk âteşine âteş-i düzahtan iymindir
Ne kim bir kez yanar yandırmak anı gayr-i mümkindir

Bıraktım zevrak-i dil eşk bahrine sakın ey mâh
Temevvüc vermesin teşvîş ana kim andan sâkindir

Dehânın dürcünü hâl-i lebin gözden nihân etmiş
Emânet gör ki Hindû mahzen-i lü’lü’ye hâzindir

Gamım kim döktü kanım dilde pinhân olduğun bildim
Ki halvet çekmeğin te’siri keşf-i sırr-i bâtındır

Ciğer dâğına merhem oldu peykânın bî-hamdi’llâh
Sa’adet kevkebine ahter-i bahtım mukârindir

Ruhundân nûr uğurlar şem’ başın kesseler câ’iz
Budur bir kul ser-encâmı ki sultânına hâ’indir

Fuzûlî hâli olmaz sûret-i dil dost fikrinden
Bu ma’niden ki Beytu’llâh derler kalb-i mü’mindir

Ali Şir Nevai - Gazel (Kiçe kelgümdür dibân ol serv-i gülrû kelmedi)

 

Kiçe kelgümdür dibân ol serv-i gülrū kelmedi
Közlerimga kiçe tañ atkunçe uykū kelmedi.

Lahza lahza çıktım ü çekdim yolıda intizâr
Kildi cân ağzımga yu ol şâh-ı bedhū kelmedi.

Ârazıdan aydın irkende ger etti ihtiyât
Rūzgârım dek hem olganda karangū kelmedi.

Ul perîveş hecridin kim yığladım divânevâr
Kimse barmu kim anga körgende külgū kelmedi.

Közleriñdin niçe suv kelgey deb öltürmeñ meni
Kim, bârı kan irdi kilgen bu kiçe sū kelmedi.

Tâlib-i sâdık tapılmes, yoksa kim koydı kadem,
Yolga kim evvel kadem ma'şukı ötrū kelmedi.

Ey Nevâî bâde birle hürrem et könglün üyin
Ne uçun kim bâde kilgen üyge kaygū kelmedi.

Nedim - Gazel (Tahammül mülkünü yıktın Hülâgû Han mısın kâfir)

 

Tahammül mülkünü yıktın Hülâgû Han mısın kâfir
Aman dünyayı yaktın ateş-i sûzân mısın kâfir

Fuzuli - Kaside (Der Medh-i Hazret-i Şah-ı Velayet)

Gonce bağrı dehr bî-dâdiyle evvel kan olur
Sonra yüz lûtf ile gönlü açılır handân olur

Katre-i bâran ki bir müddet sadef hasbin çeker
Yok iken kadri tapar kıymet dür-i galtân olur

Fuzuli - Gazel - 77 (Gubâr-i secde-i râhın hat-i levh-i cebînimdir)

 

Gubâr-i secde-i râhın hat-i levh-i cebînimdir
Sücûd-i der-gahın ser-mâye-i dünyâ vü dînimdir

Eger azm-i reh etsem şevk-i vaslın hâdî-i râhını
Ve ger ârâm hem tutsam hayâlin hem-nişînimdir

Hevâ-yi ravza-i kûyun bahâr-i gül-şen-i cânım
Nihâl-i kâmetin servim izarın yâseminimdir

Yakînimdir ki maksûdum olur hâsıl sana yetsem
Bi-hamdi’llah bana senden yana reh-ber yakînimdir

Taleb-gâr-i visâlim müjde-i vaslın dirîğ etme
Kim ol müjde ferah-bahş-i dil-i endûh-gînimdir

Götürdü zevk-i vaslın hâtırımdan ravza pervâsın
Sözün kevser münevver meclisin Huld-i Berîn’imdir

Bana yüz gösterir her lâhza yüz bin şâhid-i devlet
Çü mir’ât-i ruhun manzur-i çeşm-i pâk-binimdir

Serir-i saltanat zevkinden efzundur bana ol söz
Ki lûtf ilen demişsin bir gulâm-i kem-terinimdir

Beri oldum Fuzûlî gayrdan ol dil-rübâ ancak
Enîsim münîsim yârım nigârım nâzeninimdir

Fuzuli - Gazel -98 (Sülûk-i fakr etvârım mezâk-i aşk hâlimdir)

 

Sülûk-i fakr etvârım mezâk-i aşk hâlimdir
Tecerrüd alemi seyrinde âlem pây-mâlimdir

Hayâlimde budur kim bulmuşum âlemde bir hilkat
Ne âlem hansı hilkat sandığım bâtıl hayâlimdir

Cünun feyziyle âzâd olmuşum kayd-i alâyıktan
Kemâl ü fazl terki rütbe-i fazl ü kemâlimdir

Benim şem’-i visâle yandıran pervâne veş varın
Fenâ-yi mutlakım cânân ile bezm-i visâlimdir

Tabîbâ kılmışım teşhis derd-i aşktır derdim
Alâmet âh-i serd ü rûy-i zerd ü eşk-i âlimdir

Hevâdan mevce gelmiş bahr-i derdim şâhid-i hâlim
Dil-i pür-ızdırâb ü nâle-i bî-i tidâlimdir

Fuzûlî âlem-ifakr ü fenâda mün’im-i vaktim
Diyâr-i meskenet nakd ü kanâ’at mülk ü mâlimdir

Fuzuli - Gazel - 91 (Beni zikr itmez el efsâne-i Mecnûn’a mâildir)

Beni zikr itmez el efsâne-i Mecnûn’a mâildir
Ne benzer ol sana derdi anun takrîre kâbildir

Beyâban-gerd Mecnûn’dan gam ü derdim su’âl itmen
Ne bilsun bahr hâlin ol ki menzil-gâhı sâhildir

Menem tek olabilmez şöhre-i şehr-i belâ Mecnûn
Kabûl eyler mi bu rüsvâlığı her kim ki âkildir

Ne müşkil hâli olsa âşıkın ma’şuk ider çâre
Ger ol bî-derd bilmezse bu hâli hâl müşkildir

Firâk eyyâmı seyl-âb-i sirişkimden haber dutmaz
Kıyâmet mâ-cerâsından gör ol zâlim ne gâfildir

Fakih-i medrese ma’zûrdur inkâr-i aşktse
Yoh özge ilmine inkârımız bu ilme câhildir

Fuzûlî el seni Mecnûn’dan efzun der melâmette
Buna münkir değil Mecnûn dahi ma’kûle kâ’ildir

Fuzuli - Gazel (Kabrim taşına kim gam odumdan zebânedir)

Kabrim taşına kim gam odumdan zebânedir
Ta’n okun atma kim hatarı çok nişânedir

Eyler kadeh zamâne gamın def’ galiba
Devr-i kadeh muhâlif-i devr-i zamânedir

Kaldırdı eşk-i dûn beni ol âsitâneden
Kim maksadım benim dahi ol âsitânedir

Vâ’iz sözüne tutma kulak gâfil olma kim
Gaflet yuhusunun sebebi ol fesânedir

Nezr etmişim firâkına kim yok nihâyeti
Nakd-i sirişkimi ki tükenmez hızânedir

Can vermeyem mi gurbete kim bîm-i ta’neden
Yâd-i vatan figânına sensiz behânedir

Ey dil hazer kıl âteş-i âhınla yanmasın
Cismim ki derd kuşlarına âşyânedir

Benden Fuzûlî isteme eş’âr-i medh ü zem
Ben âşıkım hemişe sözüm âşıkânedir

Fuzuli - Gazel (Çeşm-i sûret-bâzıma müjgân saf-i hengâmedir)

 

Çeşm-i sûret-bâzıma müjgân saf-i hengâmedir
Kana batmış her müjem bir şûh-i gül-gûn câmedir

Tâ hatın üzre ham-i ebrûların ser-germiyim
Her sözüm derd-i dil imlâsına bir ser-nâmedir

Gösterir her dem alâmetler kıyâmetten kadin
Kâ’im etmiş haşr bürhânın aceb allâmedir

Derdim oldur kim müselmân olmuş ol tersâ-beçe
Küfre olan zulmler ta’nı bu gün islâmedir

Yüzde nakş-i hûn-i dil râz-i nihânım fâş eder
Şerh-i gam tahrîrine her kirpiğim bir hâmedir

Ey sabâ rahm et kim ol bî-derd kılmış terk-i cevr
Çâre-i derd-i dilim mevkûf bir i’lâmedir

Ey Fuzûlî bulmadım reng-i riyâdan bir safâ
N’ola ger meylim bu reng ile mey-i gül-fâmedir

Fuzuli - Gazel (Kabrim taşına kim gam odumdan zebânedir)

 

Kabrim taşına kim gam odumdan zebânedir
Ta’n okun atma kim hatarı çok nişânedir

Eyler kadeh zamâne gamın def’ galiba
Devr-i kadeh muhâlif-i devr-i zamânedir

Kaldırdı eşk-i dûn beni ol âsitâneden
Kim maksadım benim dahi ol âsitânedir

Vâ’iz sözüne tutma kulak gâfil olma kim
Gaflet yuhusunun sebebi ol fesânedir

Nezr etmişim firâkına kim yok nihâyeti
Nakd-i sirişkimi ki tükenmez hızânedir

Can vermeyem mi gurbete kim bîm-i ta’neden
Yâd-i vatan figânına sensiz behânedir

Ey dil hazer kıl âteş-i âhınla yanmasın
Cismim ki derd kuşlarına âşyânedir

Benden Fuzûlî isteme eş’âr-i medh ü zem
Ben âşıkım hemişe sözüm âşıkânedir

Fuzuli - Gazel (Şu’le-i şem’-i ruhun ağyâra bezm-efrûz olur)

 

Şu’le-i şem’-i ruhun ağyâra bezm-efrûz olur
Âh kim yetgeç bana bir berk-i âlem-sûz olur

Gayr çeşminden bulur her dem nigâh-i merhamet
Ben ne kıldım kim nasîbim nâvek-i dil-dûz olur

Her gün açar gönlümü zevk-i visâlin yenleden
Gerçi güller açmağa her yılda bir nevrûz olur

Hâle tek çıkmaz evinden mâh-tal’atler müdâm
Her kimin devr-i kamerde tâli’i firûz olur

Sâ’idin zevkiyle terk etmiş Fuzûlî âlemi
Meyl-i sahrâ eylemez bir kuş ki dest-âmûz olur

(Fâ i lâ tün fâ i lâ tün fâ i lâ tün fâ i lün)

Fuzuli - Gazel - 82 (Hüsnün oldukça füzun aşk ehli artuk zâr olur)

 

Hüsnün oldukça füzun aşk ehli artuk zâr olur
Hüsn ne mikdâr olursa aşk ol mikdâr olur

Cennet için men eden âşıkları dîdârdan
Bilmemiş kim cenneti âşıkların dîdâr olur

Aşk derdinden olur âşık mizâcı müstakim
Âşıkın derdine dermân etseler bîmâr olur

Zâhid-i bî-hod ne bilsin zevkini aşk ehlinin
Bir aceb meydir muhabbet kim içen hüş-yâr olur

Aşk sevdasına sarf eyler Fuzûlî ömrünü
Bilmezem bu hâb-i gaflletten kaçan bîdâr olur

Fuzuli - Gazel (Bende-i mü’min olan çeşm ter ü giryân olur)

 

Bende-i mü’min olan çeşm ter ü giryân olur
Çeşm giryân olmaya elbette bî-îmân olur