30 Haziran 2024 Pazar

Saida Zunnunova - Qizlarjon

 


Sevgi o’t tashlasa yuragingizga,
Oydin tun bermasa tinchlik va uyqu.
Olam kuylaganday ko’rinsa sizga
Hamda asir etsa ajib bir tuyg’u
Tasalli izlaysiz hislaringizga,
G’azallar yodlaysiz varaqlab kitob.
Guldek qalbingizni yashnatar shunda
Sevgi satrlari bo’lib oftob.
Shunday kezda, qizlar, pok ishqingizga
Tarjimon bo’lolsa bironta baytim,
Sirdosh bo’lib qolsam hamisha sizga,
Shu mening orzuyim, shodligim, baxtim.

* * *

Yoshimni so’rama, bema’ni bu oq
Oralay berarkan sochlarga har vaqt.
Shu o’tgan ozgina umrimga biroq,
Hech vaqt achinmayman, shuning o’zi baxt.

Xiyonat, g’ybatni bilmadim sira,
Nodonlik yo’liga qo’ymadim oyoq.
Ishqim bo’lsin, dedim, nurdek pokiza,
Balki shuning uchun sochimdagi oq.

* * *

Sira chidolmayman, quvnoq chehrangda
Qayg’uning sharpasi kezsa bir nafas.
Ko’nglimga tikandek og’ir botdi,
Sening yo’llaringda ko’rsam xoru xas.

Men uni sochim-la supurib olgum,
Poyandoz deb yo’lga jonimni solgum.
Xoh bilgil, xoh bilmagil,
Sadoqatda bir umr qolgum.

Xoh bilgil, xoh bilmagil,
Hammasiga men bo’lay rozi.
Axir nima qilay, axir ne qilay,
Ishq uchun yo’q ekan toshu tarozi.

* * *

Hayotdan nolisa birov, suymayman,
Ayniqsa, sog’ bo’lsa qo’li oyog’i.
Hayot siylar bizni quvonch, baxt bilan,
Ne ajab bo’lsa goh alami, dog’i.

Kurashsiz, mehnatsiz shodlik, kulguni
O’g’irlik mol deyman, qilaman hazar.
Qalbimning parchasi singmasa agar
Rozimasman birov hadya etsa zar.

G’amimni aytmasam, toki o’zganing
Ko’ngliga bir on ham g’ashlik solmasam,
Baxtimni do’stlarga xushnud yoysamu
Lekin uni hech vaqt yig’ib olmasam.

Hayot to’lqinida bir xasdek ojiz,
Uvol atalishga qilmasman toqat.
Umrimning bir oni o’tmasa beiz,
Xuddi ana shunday yashasam faqat.

Saida Zunnunova - Cho'li Iroq



Tarixni so‘zlama menga, ey odam, 
Bitta chalib bergin «Cho‘li iroq»ni. 
Bitta chalib bergin, toki yana ham 
Yaxshiroq ajratay qorani, oqni.

Bu kuy asrlarning baridan tortib 
Cho‘llarda toliqqan horgin karvonday 
Ming xil taqdirlarni ustiga ortib, 
Qalbimdan jimirlab o‘tadi qonday.

Tarixning eng olis qatlamlarida 
Armonda uxlagan orzu-alamlar. 
Dunyo manglayiga ajin tushirgan, 
Dardni, qarilikni yaratgan g‘amlar.

Sahro chechagining ayanch kulgusi, 
Yomg‘irdan jon kirgan tuproqning isi, 
Hammasi o‘tadi qalbimni o‘yib.
Tuya bo‘ynidagi qo‘ng‘iroqlarning 
Tashnalik eslatgan jarangi bo‘lib 
Hammasi o‘tadi qalbimni o‘yib.

Tarixni so‘zlama menga, ey odam, 
Bitta chalib bergin «Cho‘li iroq»ni. 
Bitta chalib bergin, toki yana ham 
Yaxshiroq ajratay korani, oqni.

Haddidan oshganga uni chalib ber, 
Do‘stlar diydorini g‘animat bilmay, 
Sarobga shoshganga uni chalib ber! 
Chalib ber, chalib ber, andisha qilmay. 
O’tmishni so‘zlama, o‘git kerakmas, 
Shu kuyni bir marta chalib bersang bas.




* * *

Anhor labida juft-juft soyalar, 
Jilmayib o‘taman ko‘z qirin tashlab. 
Goh xayol qurmagur olib ketadi, 
Bahona topganday yoshlikka boshlab.

Yo‘q-yo‘q, men turmadim oydin tunlarda, 
Suvlar yoqasida ishq o‘tida mast. 
Men bunday damlarni yo‘lga termulib, 
Intizor o‘tkazdim har on, har nafas.

Yoshligim, umrimni, halovatimni 
Mardona topshirib vafo qo‘liga, 
Oylarni, yillarni minutlab sanab, 
Tunu kun qaradim yorning yo‘liga.

Hali begonaydik ajralishganda, 
Ko‘rishdik juda ham qadrdon, inoq. 
Yulib olsa hamki hijron yor vaslin, 
Qilib ketgan ekan unga yaqinroq.

* * *

She’r o‘qigim kelar,
Quyma satrlardan
Yuragimga tushsa jimgina larza.
Meni boshlab ketsa ajib tuyg‘ular
Yashillik yugurgan qir, adirlarga,
Yalang oyog‘imni silasa maysa.

She’r o‘qigim kelar,
Charchoq hislarga
So‘lim va musaffo havo purkasa.
Qalbdagi bo‘shliqni to‘ldirib.
Olamni muattar islarga,
Yana chamanlarga burkasa.

She’r o‘qigim kelar, 
Notinchlikka chanqoq, 
Qanotli o‘ylarga tashna yuragim. 
Sergak etsa ohanglar, kuylar, 
O’tkazdirib tunlarni uyg‘oq, 
Tashna labga o‘xshar yuragim.
She’r o‘qigim kelar...

* * *

Maysa nish uribdi ariq bo‘yida, 
Birinchi sevgidek biram beg‘ubor. 
Quyoshga talpingan qiyoqlarida 
Birinchi sevgining soddaligi bor.

Ko‘rmagan saraton oftobini yeb, 
Kuzning to‘zonlarin mutlaqo bilmas. 
Bulut ko‘z yoshidan taltayib, ishq deb, 
Bahor yellariga ko‘z tutadi mast. 

Maysa nish uribdi ariq bo‘yida, 
Birinchi sevgidek biram beg‘ubor...

* * *

Yo‘qlamagan har kuning yilcha bo‘lurmi, hay-hay, 
Shunchalik shafqat bilmas dilcha bo‘lurmi, hay-hay.

Xush surating bir nafas tark etmas xayolimni, 
Ko‘z shahlo-yu, qosh esa nilcha bo‘lurmi, hay-hay.

Har so‘zda yuz andisha qilg‘um donolig‘ingdan, 
Ko‘nglingning nozikligi qilcha bo‘lurmi, hay-hay.

Goh xanjar, goh asaldek so‘zlaringdan dog‘damen, 
Jon olib, jon berguvchi tilcha bo‘lurmi, hay-hay.

Vaslingning umidida dunyodan o‘tib borgum, 
Qanoatda Saida filcha bo‘lurmi, hay-hay.

* * *

Gullar yuzida xanda - bu bog‘dan yor o‘tdimi, 
Odatin qilmay kanda, yana bedor o‘tdimi?

Yellar nechun sarsari, ketolmaydilar nari, 
Ko‘nglimning moh paykari ko‘zi xummor o‘tdimi?

Rayhonga rashk qilib gul, bag‘ri qon bo‘pti butkul, 
Yana rayhon hidlab ul, bundan takror o‘tdimi?

Har narsada nur, viqor, hatto tuproq baxtiyor, 
Bir-bir bosib beozor, ul beozor o‘tdimi?

Dilda takrorlab otin, tilab umru davlatin, 
Soyasi bo‘lib tag‘in Saida zor o‘tdimi?

Usmon Nosir - Dengizga

 


Oq dengiz, yaxshi qol! Yaxshi qol, Shimol!
Ko‘nglimda ishqingni olib qaytaman.
Sochimni o‘ynaydi muzdek sho‘x shamol,
Men unga dardimni qanday aytaman?

Kechqurun qirg‘oqda aylanib tanho
Sevdim, sevib qoldim to‘lqinlaringni.
Oyni cho‘miltirgan tinch tunlaringni
Tushimda ko‘rganda ne qilarman, o?

O‘ynagil so‘ng marta, chayqal, erkalan!
Armonim qolmasin ketar oldimda.
Bag‘ringda baliqday yuzgan oq yelkan
Bir umr sayr etgay mening yodimda…

Yaxshi qol, erkin suv! Yaxshi qol, dengiz!
To‘lqinlar, qo‘ynimga qizday kirdingiz…

Usmon Nosir - Yurak

 


Yurak, sensan mening sozim,
Tilimni nayga jo‘r etding.
Ko‘zimga oyni berkitding,
Yurak, sensan ishqibozim.

Senga tor keldi bu ko‘krak,
Sevinching toshdi qirg‘okdan.
Tilim charchar, ajab, gohi
Seni tarjima qilmoqdan.

Sen ey, sen – o‘ynoqi dilbar,
Zafardan izla yoringni.
To‘lib qayna, toshib o‘yna,
Tirikman, kuyla boringni!

Itoat et!
Agar sendan
Vatan rozi emas bo‘lsa,
Yoril, chaqmoqqa aylan sen,
Yoril! Mayli, tamom o‘lsam!..

Anacan (xalq mahnısı)

 

Anacan, bağrımı qan eyləmişəm mən,
Gözlərimi giryan eyləmişəm mən.
Bir ala gözlü yarın eşqi yolunda,
Öz canımı qurban eyləmişəm mən.
Anacan, ağrın alım.
Anacan, başına dönüm
Qoy dolanım mən, mən, mən, mən.
Mənim öz sevgilimə
Heyran olum mən. mən, mən, mən.
Gülü xəndan kimidir yarın ləbləri,
Ceyrana bənzər onun ala gözləri.
İki kəlmə danışıb, ayrıldı məndən,
Əqlimi şur elədi şirin sözləri.

Anacan, ağrın alım.
Anacan, başına dönüm
Qoy dolanım mən, mən, mən, mən.
Mənim öz sevgilimə
Heyran olum mən. mən, mən, mən.



Bahaeddin Karakoç - Aşk

 


Andolsun bütün örtülere, andolsun bütün örtünenlere ki,
Kar altında terleyerek uyanmaktır aşk.

Yanmış iki cesedin kına gibi külleri arasından
Fışkın sürerce dirilip yeniden yanmaktır aşk.

Cümle ağaç kapıları, cümle demir kapıları aşıp,
Bir gönül kapısına dayanmaktır aşk.

Sevgilinin otağını gökkusağına boyayıp gece-gündüz,
Hüznün safran sarısıyla boyanmaktır aşk.

Yaratmaktır ya da sevgilinin toprağından yaratılmak,
Her nefes alıp verişte yanmaktır aşk.

İsmaili bir gönülle teslim olmaktır bıçağa,
Birini kandırmak değil, bilerek kanmaktır aşk.

Diline arılar konar, koynunda karıncalar gezer,
Sevgilinin ölçeğiyle her zaman sınanmaktır aşk.

İsrafil'in Sûr'unu ruhunda duymaktır aşk,
Suyu suyla yumak gibi aşka inanmaktır aşk.

Bahaeddin Karakoç - "Beyaz Dilekçe"den

 


Rahman ve Rahim olan adına sığınarak,
Açtım iki elimi: Kor gibi iki yaprak.

Bir edep ölçeğinde umutlu ve utangaç,
İşte dünya önümde; benim ruhum sana aç.

Bu seğriyen ellerle, senden seni isterim,
Senden seni isterken, canımdan çıkar tenim.

Sana âşık ruhumdur, merceği yakan ışık
Gözlerim, cemalini görmeden de kamaşık

Bir mirasyediyim ben iflasın eşiğinde,
Hep sabrım ölçülüyor, ihlas bileşiğinde.

Kimim? kimlik ararken hem güler, hem ağlarım
Yükseklerden dökülen, sular gibi çağlarım.

Çok tuzlu bir denizim, her an'ım med ve cezir,
Sana âşık olalı, yüreğim kut'la esrir.

Döşeğim kara toprak, yorganım kara bulut,
Ben seninle doluyken, vurgun yapamaz kunut.

Her insan günah işler, Sen’den saklanır mı sır?
Tövbe dilekçesiyle sırttan kalkar bu nasır.

Kainatı yarattın, donattın, rızk verdin,
Kimine sonsuz körlük, kimine ışık verdin.

Yanlış adım atmayın diye indi her kitap,
Sana açılan eli, geri çevirmezsin Rab.

Ulu bir silsileden peygamberler gönderdin,
Gökyüzüne yıldızlar, yere çiçekler serdin.

Sen'den önce bir sen yok, kâinatta İLK, Sen’sin!
Bu kâinat bir meta, hepsine Malik Sen’sin!

Rabb’im seni tanıyan, bilir doluyu-boşu.
Kapına geldi işte, yorgun bir aşk sarhoşu.

Garibim, muzdaribim ama umutsuz değil,
Seninle dost olanlar, cihanda mutsuz değil,

Kulunum,kurbanınım, Rabb’im senin mülkünde,
Garip kulun ne söyler, gülümse dilekçeme.

Senin için verince, verenin feyzi artar,
Gönülden bir sadaka, dağca bir ömrü tartar.

Kainatta ne varsa, hepsinin zikrinde SEN!
Hamd ve şükür sanadır, her şey Seninle esen!

Sen ki Sana geleni, çevirmezsin eli boş,
Âşık boşa dememiş: Lütfûn da, kahrın da hoş!

Bir beyaz dilekçedir Sana her yakarışım,
İmanımla amelim, hem perdem, hem nakışım.

Çalı bile, kendine sığınan kuşu itmez,
Sen Gafur'sun, Aziz'sin, Senin keremin bitmez!

Geldim işte kapına, kul senden ırak olmaz
Sana adanmamışsa, yürek de yürek olmaz!

Her Müslüman bir kartal, vurulur da pes etmez,
Oruçtan tat alanlar kemik peşinde gitmez.

Bezm-i Elest'te Sana secde eden ruh için;
Verdiğin söze sadık, doğru giden ruh için;

Hiç kimseyi vatansız, milletimi devletsiz,
Gönülleri sevdasız, şehirleri mabetsiz;

Bayrakları rüzgârsız, ocakları ateşsiz
Bırakma ulu Rabbim, asi kul değiliz biz.

Benden önce esirge, Muhammed ümmetini,
Esen gitsin her kervan, en sona ula beni!

Kâinat bir mozaik, her şeye sahip Allah!
Ey gizli ve aşikâr, her derde tabip Allah!

Bahaeddin Karakoç - Ihlamurlar Çiçek Açtığı Zaman (3)

 


Saçlarına pütür pütür yapışmış,
Gözlerinin rengi ile sıvanmış
Bir avuç kuru çiçek topladım.
Kırılıp dökülmesinler diye
Sevgiyle, özenle tek tek topladım.
Yürek fideledim zamana ve mekâna,
Hasat vakti geldi yürek topladım.
Belli ki bu yıl da vuslat gecikecek
Aşıdır, serumdur, besindir her umut,
Ey sevgili umudunu diri tut! ...
Bedenim hür değil, mühlet ver bana,
Er veya geç çıkıp geleceğim sana;
-Ihlamurlar çiçek açtığı zaman! ...

Mevsimi geçiyormuş, geçsin varsın,
Hep böyle dönüyor zaman tekeri.
Biri gider, biri gelir mevsimlerin,
Sonsuzluğu, diri aşklarla kucaklarsın.
Acılardan damıtırsın şekeri,
Sabrı da güzel olur çeyizi hazır kızların.
En ışıltılı çağında yıldızların
Kaç bıldır öteden göz kırpar bana,
Her umut bir yoldaş, her dert âşina.
Sorma ıhlamurlar ne zaman çiçek açar? ...
Beni güneşin ortasına atsalar da
Yanarım, pişerim, gelirim sana;
-Ihlamurlar çiçek açtığı zaman! ...

Bahaeddin Karakoç - Ihlamurlar Çiçek Açtığı Zaman (2)

 


Bilirsin ki burda değilim artık
Ihlamurlar çiçek açtığı zaman! ...
Gelir benim yüreğimde toplanır,
Dağların üstünden sıyrılan duman.
Bir yanım mosmordur, bir yanım beyaz,
Bir yanım karakış, bir yanım ilk yaz.
Can evime bakışların saplanır;
-Ihlamurlar çiçek açtığı zaman! ...

Ihlamurlar çiçek açtığı zaman;
Ne sen gurbetçisin, ne ben sılacı.
Senden gayrısına bakmam mümkün mü;
Gözlerimi esir alan dağlardan.
Kapımı üç defa çalan postacı
“Adresinde yok! ” Diye notlar düşer,
Eski adresimde bir hüzün eser;
-Ihlamurlar çiçek açtığı zaman! ...

Eski adresimse kurumuş bir gül,
Gizemli bir ıtır, domur domur kan,
Yaba yaba yelde savrulur gönül,
Firkatli turnalar geçer uzaktan.
Dalgınlığım debimetre tanımaz,
Başım çarpar bir gemi bordasına
Düşerim bir girdabın ortasına
-Ihlamurlar çiçek açtığı zaman! ...

Birden bezeklenir sevda haritam,
Ihlamurlar çiçek açtığı zaman...
Lâleler toplarım ben tutam tutam,
Bizim için çalar kıvrak bir keman.
Gök papatya, yer ise lâle bahçesi,
Aşka ışık dokur kuşların sesi.
Seninle hep aynı yerde oluruz;
-Ihlamurlar çiçek açtığı zaman! ...

Kumaşı eprimiş üç mevsim geçer,
İlkyazla uyanır derin uyuyan.
Tan sesine cıvıldaşır serçeler,
Sevdadır anlıma namlu dayayan.
Havuzuma ay ışığı dökülür.
Bilirsin ki burda değilim artık,
Ruhum yağmur yağmur göğe çekilir;
-Ihlamurlar çiçek açtığı zaman! ...

Gülde çiy damlası... Buzum sırçayım;
Güneşe çarpınca param parçayım.
Bir gün Emirgân’dayım, bir Kanlıca’da,
Üsküdar’da, Beykoz’da, Çamlıca’da.
Şehir bir hançerken kan burgacında.
Mekâna sığar mı bu deli yürek?
Bir sevda çeşmesi, bu deli yürek.
Baylanır, beklerken baygın düşerim;
-Ihlamurlar çiçek açtığı zaman! ...

Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu - Anayurdun Sesi

 


Baykal'ımın renginde Marmara mavisi yok,
Orkun'un, Selenge'nin akışı Fırat değil!