Kul Himmet - Aklım Fikrim Yâr Eyledim Ben Bana

 

Aklım fikrim yâr eyledim ben bana
Öğüt verdim deli gönül almadı
Bir kileciği var almış eline
Dünyayı içine koydum dolmadı

Alması farz imiş sünnettir selâm
Hak nurdan yaratmış yaz dedi kalem
Bir çiçek yarattı ol Rabb'ül-âlem
Anı kokulayan mahrum kalmadı

Var bir pire eriş serseri gezme
Gözet gözün önün yolundan kalma
Değme bir dükkâna yükünü çözme
Bunda çok bazergân assı kalmadı

Gençlik yaza benzer kocalık güze
Yüreğim başlıdır dertlerim taze
Boynun eğ de hizmet eyle üstâza
Şeytan benlik ile menzil bulmadı

Kul Himmet'in deste gülü elinde
Daima zikreder Hakk'ı dilinde
Bir güzel sevmişim Hakk'ın yolunda
Hayali gönülden zail olmadı

Nuri Soydal - Sızım

 

Ötüken’de kitabeye kazıldım

 Çin Seddi’nde “iz”im görünür benim.

 Karaman’da emir oldum yazıldım

 Fermanlarda sözüm görünür benim

 Ninni oldum bebeklerle sallandım

 Türkü oldum ağızlarda ballandım

 Sevda olup gönüllerde dallandım

 Aşıklarda sazım görünür benim.

 Bir zamanlar saraylarda baş idim

 Kerem’lere Ferhat’lara eş idim

 Osman Gazi, Oğuz Han’da düş idim

 Üç kıt’ada “yazı”m görünür benim

 Yunus’taydım Taptukları yoklayan

 Fatih’teydim hisarları oklayan

 Yavuz’daydım sırlarını saklayan

 Tarihlerde tozum görünür benim.

 Edebali sözlerinde nasihat

 Ulu Önder nutkunda bir vasiyyet

 Mehmet Akif şiirinde haysiyet

 Ağıtlarda közüm görünür benim.

 Şimdi “merhabalar”, “selam”lar yalan

 “Hellolar dostluğa kuruyor plan

 “Mersi”ler "sağ ol"u ediyor talan

 Vitrinlerde sızım görünür benim

 Hoca Nuri feryat bitti nihayet

 Bu sesleniş milletime şikayet

 Batı etmiş dilimize sirayet

 Bu şiirde özüm görünür benim.

Arif Nihat Asya - Tanrı'ya Sesleniş

 

Elsizlere el, dilsizlere dil ver yeniden,
Lütfet, bize bin şanlı nesil ver yeniden,
Dünyayı alıp avcuna bir gün Tanrı'm,
Avcunda bu dünyaya şekil ver yeniden.

Fuzuli - Gazel (Ezel kâtipleri uşşâk bahtın kare yazmışlar)

 

Ezel kâtipleri uşşâk bahtın kare yazmışlar
Bu mazmûn ile hat ol safha-i ruhsâre yazmışlar

Mesnevî-i Şerîf’in İlk On Sekiz Beyti

 

         (1)     Bi’ş-nev (în) ney çün hikâyet mîkoned

                   Ez cüdâyihâ şikâyet mîkoned

        

                   Dinle neyden kim hikâyet itmede

                   Ayrılıklardan şikâyet itmede

                  

         “Dinle bu ney nasıl şikâyet ediyor, ayrılıkları nasıl anlatıyor.”

Najmiddin Ermatov - Turkiy elning shiddati so‘nganga o‘xshayotir

 

Ko‘k bo‘ri kezgan sarhad itlarga talosh endi,
Ko‘tarilgan bosh emas, birgina quyosh endi,
Uchqun sochgan ko‘zlarning topingani yosh endi,
Turkiy elning shiddati so‘nganga o‘xshayotir.

Sarbadorlar qonini sellar yuvib ketganday,
Millat uchun jon berar alpni devlar yutganday,
Ultontozlar kun sanab, e voh, shuni kutganday,
Elning kuni nomardga qolganga o‘xshayotir.

Yuz ellik yil otangni otganni og‘a sanab,
Dili buzuq kelganning qadamiga gul qadab,
Yo, HAQ, deya yonganning mozoriga tosh qalab,
Saroyingga qarg‘alar qo‘nganga o‘xshayotir.

Eldan chiqib elidan irganganlar ko‘ringay,
O‘z tarixin o‘zgadan o‘rganganlar ko‘ringay,
G‘ujuri-yu zaboni o‘zgarganlar ko‘ringay,
O‘z farzanding o‘zingni sotganga o‘xshayotir.

Kechang zavolga do‘ndi, haykalday qotib bo‘ldi,
Sening bor nasibangni beklaring totib bo‘ldi,
Bugundan-ku ayrilding, ertangni sotib bo‘ldi,
Yo‘l ko‘rsatar mayog‘ing o‘chganga o‘xshayotir.

Burgut uchgan zovlarda quzg‘un bazm etmoqda,
Ildizingni kavshabon to‘ng‘iz hazm etmoqda,
Ertangni belgilashga yotlar jazm etmoqda,
Qoshiq butun, qiliching singanga o‘xshayotir.

Kechagi yovqir nigoh bugun yerga qadalgan,
Vatan kutgan jasorat non topishga atalgan,
Bo‘yin egik, qo‘l qadoq, tizzalaring qavargan,
Umid ko‘zyosh sho‘ridan so‘lganga o‘xshayotir.

Uyg‘otay deb kelgan ul bahorlar bekor ketar,
Har tongda quyosh turtib, har shomda bezor ketar,
Bo‘g‘zin yirtib shoirlar ming hayqirib, xor ketar,
Alloh, bu xalq shu holga ko‘nganga o‘xshayotir.
Turkiy elning shiddati so‘nganga o‘xshayotir.

Fuzuli - Gazel (Lâhza lâhza lebin anıp edicek efganlar)

 

Lâhza lâhza lebin anıp edicek efganlar
Katre katre sacılır ddelerimden kanlar

Şeyh Gâlib - Terci' Bend

 

Ey dil ey dil niye bu rütbede pür-gamsın sen
Gerçi vîrâne isen genc-i mutalsamsın sen
Secde-fermâ-yı melek zât-ı mükerremsin sen
Bildiğin gibi değil cümleden akdemsin sen
Rûhsun nefha-i Cibrîl ile tev’emsin sen
Sırr-ı Hak’sın mesel-i Îsi-yi Meryem’sin sen
Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen
Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

Merteben ayn-ı müsemmâdadır esmâ sanma
Merci‘in Hâlık-ı eşyâdadır eşyâ sanma
Gördüğün bu emr-i muhakkakları rü’yâ sanma
Başkasın kendini sûretle heyûlâ sanma
Keşf ile sâbit olan ma‘nîyi da‘vâ sanma
Hakkına söylenen evsâfı müdârâ sanma
Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen
Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

İnleyip sırrını fâş eyleme ağyâra sakın
Düşme bilmezlik ile varta-i inkâra sakın
Değmesin ellerin kâkül-i dildâra sakın
Sonra Mansûr gibi çıkman olur dâra sakın
Arz-ı acz etmeyesin yâreden ol yâra sakı
Bulduğun gevher-i âlîleri bîçâre sakın
Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen
Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

Sendedir mahzen-i esrâr-ı mahabbet sende
Sendedir ma‘den-i envâr-ı fütüvvet sende
Gizli gizli dahi vardır niçe hâlet sende
Ma‘rifet sende hüner sende hakîkat sende
Nazar etsen yer ü gök dûzâh u cennet sende
Arş u kürsîyy ü melek sendedir elbet sende
Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen
Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

Hayfdır şâh iken âlemde gedâ olmayasın
Keder-âlûde-i ümmîd ü recâ olmayasın
Vâdî-i ye’se düşüp hîç ü hebâ olmayasın
Yanılıp reh-rev-i sahrâ-yı hevâ olmayasın
Ademe muttasıl ol tâ ki cüdâ olmayasın
Secdeler eyle ki merdûd-ı Hüdâ olmayasın
Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen
Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

Berk-ı hâtif gibi bu kayd-ı sivâdan güzer et
Erişen hâr u hâsa âteş-i aşkı siper et
Dâmenin tutmaya âsâr-ı alâyık hazer et
Şems-veş hâhiş-i Monlâyıle azm-i sefer et
Sâf kıl âyîneni kâbil-i aks-i suver et
Hele bir cem‘-i havâs eyle de Gâlib nazar et
Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen
Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

Şeyh Gâlib - Müseddes-i Na‘t-ı Şerîf-i Nebevî

Sultân-ı rüsül şâh-ı mümeccedsin efendim
Bîçârelere devlet-i sermedsin efendim
Dîvân-ı İlâhî’de ser-âmedsin efendim
Menşûr-ı “le‘amrük”le müeyyedsin efendim
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed’sin efendim
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim

Tâbiş-dih-i ervâh-ı mücerred güherindir
Mâlişgeh-i ruhsâr-ı melik hâk-i derindir
Âyîne-i dîdâr-ı tecellî nazarındır
Bû Bekr Ömer Osman ü Alî yârlarındır
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed’sin efendim
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim

Hutben okunur minber-i iklîm-i bekâda
Hükmün tutulur mahkeme-i rûz-ı cezâda
Gülbâng-ı kudûmün çekilir arş-ı Hüdâ’da
Esmâ-i şerîfin anılır arz u semâda
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed’sin efendim
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim

Ol dem ki velîlerle nebîler kala hayrân
Nefsî deyü dehşetle kopa cümleden efgân
Ye’s ile usâtın ola ahvâli perîşân
Destûr-ı şefâatla senindir yine meydân
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammedsin efendim
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim

Bir gün ki dalıp bahr-ı gama fikrete gitdim
İlden getirip kendimi bîhodluğa yitdim
İsyânım anıp âkıbetimden hazer itdim
Bu matlaı yâd eyledi bir seyyid işitdim
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed’sin efendim
Hak’dan bize sultân-ı mü’eyyedsin efendim

Ümmîddeyiz ye’s ile âh eylemeyiz biz
Sermâye-i îmânı tebâh eylemeyiz biz
Bâbın koyup ağyâra penâh eylemeyiz biz
Bir kimseye sâyende nigâh eylemeyiz biz
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed’sin efendim
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim

Bîçâredir ümmetlerin isyânına bakma
Dest-i red urup hasret ile dûzaha kakma
Rahm eyle amân âteş-i hicrânına yakma
Ez-cümle kulun Gâlib-i pür-cürmü bırakma
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed’sin efendim
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim.

Mirzo Kenjabek - Munojot

Men zabunman. Tun qoʼynida qaro tunman,

Tund bagʼrimga ziyolarni kimdan soʼray?

Oʼzim yerman, oʼzim samo, men ochunman,

Oʼzdan oʼzga dunyolarni kimdan soʼray?

Ishqim barbod boʼldi obod shaharlarda,

Barcha kuldi, men yigʼladim bahorlarda,

Yurak shabnam boʼlib tomgan saharlarda

Osmonimga zuhrolarni kimdan soʼray?!

Koʼkdan soʼra xayolimning hurlarini,

Yerdan soʼra peshonamning shoʼrlarini,

Mendan soʼra sen dardlarning turlarini –

Men dardimga davolarni kimdan soʼray?!

Sen tunlarni — yaldolarni mendan so'ra,

Xatolarni, savdolarni mendan so'ra,

Sen koʼzingga ziyolarni mendan soʼra,

Men koʼksimga havolarni kimdan soʼray?!

Netay, bordir bu togʼlarning orasida,

Oyoq izi — yuragimning yarasida.

Shafqat yoʼkdir ul koʼzlarning qorasida,

Oq mehrli qarolarni kimdan soʼray?!

Malak, sening malakliging yolgʼon ekan,

Falak, sening falakliging yolgʼon ekan!

Yurak, sening yurakliging yolgʼon ekan,

Senga boshqa samolarni kimdan soʼray?!

Men koʼzimdan yoshlar otib yigʼlay, doʼstlar,

Koʼksingizga boshlar otib yigʼlay, doʼstlar,

Tosh bagʼrimga toshlar otib yigʼlay, doʼstlar,

Yoʼqotmishim xudolarni kimdan soʼray?!

Yurakkinam, navo ista, nidolar qil,

Yo navosiz jonginamni adolar qil,

Soʼra, yetti iklimlarga sadolar qil –

Men umrimga navolarni kimdan soʼray?..